کیست تخمدان یا Ovarian Cysts از مشکلات زنانه شایعی است که اغلب زنان پس از بروز سیکل قاعدگی فعال، حداقل یک‌بار با آن مواجه شده‌اند. از بیماری‌هایی که به صورت ناگهانی به زنان سر می‌زند و ممکن است درون روزمرگی زندگی‌شان اختلال ایجاد کند. اختلال قاعدگی یا رشد موهای زائد از نشانه‌هایی هستند که ممکن است بر اثر بروز کیست‌های تخمدانی به وجود بیایند و این موارد نیاز به توجه دقیق و مراجعه به متخصص زنان دارند. برای مشاهده مقاله “علائم کیست تخمدان” در ادامه با ما همراه باشید.
همه چیز در مورد کیست تخمدان
تخمدان‌ها و نقش آنها در بدن زنان
تخمدان‌ها یک جفت غده بیضوی شکل هستند که در دو طرف رحم قرار دارند و ازطریق لوله‌های فالوپ به یکدیگر متصل شده‌اند. تخمدان‌ها هورمون‌هایی مانند پروژسترون و استروژن را تولید می‌کنند که همان هورمون‌هایی هستند که عادت ماهیانه زنان را تنظیم می‌کنند. همچنین، تخمدان‌ها تخمک تولید می‌کنند. در یک فرد سالم، هر ماه یک تخمک کامل شده و به داخل رحم پرتاب می‌شود. اما در افرادی که دارای کیست تخمدان هستند، تخمک کامل خواهد شد اما به داخل رحم پرتاب نمی‌شود. کیست تخمدان، توده‌های کیسه مانندی هستند که درونشان پر از مایع است و در داخل یا روی تخمدان رشد می‌کنند. اندازه این کیست‌ها می‌تواند کوچک مثل یک نخود یا بزرگ مثل یک پرتقال باشد و اغلب در زمان تخمک‌گذاری ایجاد می‌شوند. بیشتر کیست‌های تخمدان در مدت ۶ تا ۸ هفته خودبه‌خود یا با مصرف قرص از بین می‌روند. اغلب کیست‌ها بدون علامت هستند، اما برخی از آنها می‌توانند دردناک باشند یا قاعدگی سخت ایجاد کنند.
علائم کیست تخمدان
کیست‌های تخمدان معمولا تا زمانی که کوچک هستند علائمی ندارند و شما از وجود آن مطلع نخواهید شد. اما علائم کیست تخمدان بزرگتر عبارت است از: درد لگن یا درد مبهم کمر، احساس نفخ در قسمت پایین شکم، درد هنگام مقاربت (dyspareunia)، دوره قاعدگی دردناک، حرکات روده دردناک، و تهوع و احتمال استفراغ.
علائم دفع کیست تخمدان
منظور از دفع کیست‌های تخمدان خارج شدن فیزیکی آن از بدن نیست، بلکه منظور از این عبارت ترکیدن کیست است که با لک‌بینی و خونریزی همراه خواهد بود. از دیگر علائم دفع کیست تخمدان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: درد شدید زیر شکم، درد کمر، خونریزی از واژن، ورم شکم، تب، حالت تهوع، احتمال استفراغ، بی‌حسی در قسمت شکم، سرگیجه، حساس شدن به لمس شکم و لگن، درد شانه و کتف، زیاد شدن درد موقع نشستن، و سنگین بودن لگن.
عوامل موثر بر بروز کیست تخمدان
کیست تخمدان در اغلب موارد نتیجه آزادسازی تخمک در طول چرخه قاعدگی است. با این حال، برخی از عوامل دیگر نیز می‌توانند در بروز این وضعیت تاثیرگذار باشند. تولید غیر طبیعی سلول‌ها می‌تواند منجر به تولید کیست‌هایی مانند درموئید و سیست-آدنوما شود. همچنین کیست‌های اندومتریوز در مراحل پیشرفته بر روی تخمدان می‌تواند ظهور کند. بیماری‌های التهابی لگن، که شامل نوعی از عفونت‌های شدید هستند، نیز می‌توانند به تخمدان منتقل شوند و باعث بروز کیست شوند.
کیست تخمدان: زمانی که باید نگران شد
باید به کیست‌های تخمدانی که علائمی ایجاد می‌کنند و دارای اندازه بزرگی هستند، با دقت بیشتری نگاه کرد. در چنین مواردی، پزشک متخصص زنان، با توجه به اندازه کیست، تصمیم می‌گیرد که آیا نیاز به جراحی است یا خیر. در نتیجه، اگر کیست‌های تخمدانی با اندازه بیش از ۵۰ تا ۶۰ میلی‌متر وجود داشته باشد، نیاز به بررسی دقیق‌تری دارند و اکثراً نیازمند جراحی خواهند بود.
رژیم غذایی مناسب برای کیست تخمدان
تغییر رژیم غذایی اولین قدم در مدیریت کیست تخمدان است، زیرا خوراکی‌ها در کنترل این بیماری نقش مهمی ایفا می‌کنند. برای کیست تخمدان، رژیم غذایی مناسب شامل کاهش مصرف کربوهیدرات‌ها (مانند نان، برنج، ماکارونی و سیب‌زمینی)، دریافت کالری کمتر، مصرف غذاهای فیبردار مانند میوه، سبزیجات و حبوبات، کاهش مصرف غذاهای کنسروی و فرآوری شده، اجتناب از چربی‌های اشباع شده و نمک، و عدم مصرف همزمان مواد غذایی مانند ماست و سالاد همراه غذا می‌باشد.
راه‌های درمان خانگی کیست تخمدان
در صورتی که علائم ناشی از کیست تخمدان محدود باشد، می‌توان با برخی راه‌کارهای خانگی مانند استفاده از داروهای ضد درد بدون نیاز به نسخه پزشکی، گرما درمانی، حمام نمک، مصرف بادام به عنوان منبع منیزیم، مصرف چای بابونه و زنجبیل به عنوان مواد ضد التهاب، تغییر سبک زندگی و افزایش فعالیت بدنی، مدیتیشن، یوگا و تنفس عمیق برای کنترل استرس و اضطراب، و حفظ تناسب اندام برای کنترل هورمون‌ها که در تولید کیست تخمدان نقش دارند، مدیریت علائم کیست تخمدان را انجام داد. توجه داشته باشید که برای دختران مجرد، استفاده از قرص ضد بارداری به عنوان روش درمانی توصیه نمی‌شود، زیرا می‌تواند سیکل ماهانه آنها را به هم بریزد.
