لبخند شما کمترین چیزی است که در نخستین لحظه ملاقات دوستان و آشنایان خود می‌توانید به آنها هدیه دهید. یک لبخند زیبا مقدور نیست به جز با دندان‌هایی سالم و مرتب.
آیا تاکنون با افرادی برخورد کرده‌اید که لک‌های روی دندان آنها در اولین نگاه احساسی ناخوشایند در شما ایجاد کند؟ برخی از افراد علت لک‌ها و پوسیدگی دندان خود را به مصرف انواع قرص آهن مرتبط می‌دانند.
آیا این تفکر درست است؟ سیاه شدن دندان با آهن یا سیاه شدن زبان با آهن تا چه حد صحت دارد؟ آیا فقط قطره آهن موجب سیاه شدن دندان کودکان می‌شود یا قرص آهن هم می‌تواند در بزرگسالان چنین عارضه‌ای را ایجاد نماید؟
تاثیر قطره آهن روی پوسیدگی دندان نوزاد
اگر بخواهیم برای کودک از مکمل آهن استفاده نماییم به ناچار باید به سراغ شربت یا قطره برویم زیرا بدیهی است که بلعیدن قرص برای نوزاد ممکن نیست.
قطره آهن معمولا به رنگ قهوه‌ای مایل به قرمز است و روی دندان کودک ایجاد لک می‌کند و در این صورت یک لکه تیره روی دندان و گاه خط لثه به وجود می‌آید. این نوع تغییر رنگ دندان ممکن است بلافاصله پس از خوردن قطره آهن ایجاد شود و یا با گذشت زمان بتوان آنها را روی دندان‌ها دید.
با سیاه شدن و تغییر رنگ دندان‌های نوزاد یا کودک اکثر والدین تصور می‌کنند که دندان‌های وی دچار پوسیدگی شده است در حالی‌که تاثیر قطره آهن روی پوسیدگی دندان نوزاد کاملا غیرعلمی و اثبات‌نشده است و تغییر رنگ ایجاد شده روی دندان‌های وی نشان از پوسیدگی ندارد.
تنها می‌توان گفت که ترکیبات موجود در قطره آهن به صورتی است که روی دندان لکه‌های تیره‌رنگ ایجاد می‌کند. اگر به دنبال قطره آهن کودکان بدون سیاه شدن دندان هستید، روی لینک ارائه شده کلیک کنید.
سیاه شدن دندان با آهن در بزرگسالان
فرم مایع مکمل آهن یعنی شربت و قطره آن ممکن است سبب تغییر رنگ دندان‌ها شده و لک‌هایی متمایل به قهوه‌ای را ایجاد کند که گاه بسیار زننده است. در واقع غلظت‌های بالای آهن ممکن است این مشکل را ایجاد کنند. اما اغلب بزرگسالان معمولا از مکمل آهن به صورت قرص استفاده می‌کنند.
آیا قرص آهن هم ممکن است سیاهی دندان‌ها را در پی داشته باشد؟ در برخی موارد حتی مکمل‌های آهن به شکل قرص نیز می‌توانند باعث ایجاد لکه شوند. اگر افرادی که قرص آهن مصرف می‌کنند، این قرص را بجوند یا مدت زمان زیادی آن را در دهان نگه دارند؛ به شکلی که پوشش روی قرص که اغلب بر پایه قند است حل شود، ممکن است دچار لک دندان شوند.
در غیر این صورت سیاه شدن دندان با آهن به صورت قرص اتفاق نخواهد افتاد.اما اگر به هر دلیل بزرگسالان نیز از مکمل آهن به صورت قطره یا شربت استفاده کنند، همانند کودکان آنها نیز ممکن است دچار سیاه شدن دندان شوند. به ویژه اگر پس از آن آب یا آبمیوه نخورند یا دهان خود را شستشو ندهند.
جلوگیری از سیاه شدن دندان بر اثر مصرف آهن
گفتیم که سیاه شدن دندان با آهن بیشتر با مصرف فرم مایع آن اتفاق می‌افتد. فرم مایع نیز اغلب به کودکان داده می‌شود. در قسمت‌های بعدی در مورد سیاه شدن زبان با آهن نیز توضیح خواهیم داد اما در اینجا راهکارهایی را جهت جلوگیری از لکه‌دار شدن دندان با مکمل آهن به شما ارائه می‌دهیم:
- قطره آهن را با مقداری آب رقیق کرده و بعد استفاده کنید.
- اگر قطره را به نوزاد می‌دهید و مصرف مرکبات برای سن وی مجاز است، قطره آهن را به آب پرتقال اضافه کنید تا جذب آهن نیز با ویتامین C موجود در پرتقال افزایش یابد.
- چنانچه قطره آهن را با آب رقیق کرده‌اید، می‌توانید آن را با استفاده از نی بخورید یا به کودک بدهید تا در این حالت مکمل با دندان‌های جلویی تماس مستقیم نداشته باشد.
- قطره آهن را در عقب دهان بریزید تا قطره به دندان‌های جلو برخورد نکند.
- پس از مصرف قطره یا شربت آهن حتما آب بنوشید و یا با یک دستمال یا پنبه خیس روی دندان‌ها را تمیز نمایید.
- بعد از خوردن مکمل آهن در فرم مایع مسواک بزنید یا اگر آن را به کودک داده‌اید، دندان‌های وی را با مسواک انگشتی تمیز نمایید.
آیا مکمل آهن باعث پوسیدگی دندان می شود ؟
چنانچه در قسمت‌های قبلی نیز اشاره کردیم، مکمل آهن در فرم مایع می‌تواند سبب سیاه شدن دندان‌ها شود اما پوسیدگی به دنبال نخواهد داشت. در واقع تغییر رنگ دندان‌ها و سیاه شدن دندان با آهن نشانه پوسیدگی نیست و در بسیاری از موارد برای افراد بزرگسال با یک جرم‌گیری ساده توسط دندانپزشک برطرف خواهد شد. اگر دندان‌های کودک بر اثر مصرف قطره آهن سیاه شده‌اند می‌توان از جوش شیرین استفاده کرده و لکه‌ها را از بین برد. اما اگر تیرگی و وسعت این لکه‌ها خیلی زیاد باشد، به ناچار دندان‌ها باید توسط دندانپزشک جرم‌گیری شوند.
سیاه شدن زبان با آهن
مکمل آهن آنهم به صورت قرص هرگز سبب سیاه شدن زبان نخواهد شد. اما در بعضی موارد مادرانی که به فرزندان خود قطره آهن می‌دهند موضوع سیاه شدن زبان آنها را مطرح می‌کنند. سیاه شدن زبان کودکان ممکن است بر اثر مصرف تنقلات رنگی و همچنین قطره آهن اتفاق بیفتد. این تغییر رنگ زبان اغلب موقتی بوده و پس از چند ساعت از بین می‌رود. در واقع تماس قطره آهن با زبان ممکن است کمی پرزهای روی زبان را از بین ببرد و رنگ زبان را تیره‌تر نماید.
دیگر دلایل سیاه شدن زبان
زبان از صدها برآمدگی کوچک به نام پاپیلای زبان پوشانده شده است. هنگامی‌که سلول‌های مرده پوست شروع به جمع شدن روی زبان می‌کنند، پاپیلاها ظاهری لکه‌دار پیدا می‌کنند. به دلایل زیر ممکن است شاهد تیره شدن زبان خود باشید:
- بهداشت ضعیف دهان و دندان و مسواک نزدن
- خوردن غذاهای سفت که روی زبان ایجاد خراش کنند
- عدم تولید بزاق کافی در بدن
- عوارض جانبی برخی داروها که خشکی زبان را در پی دارد
دیگر دلایل سیاه شدن دندان
تغییر رنگ دندان‌ها و قهوه‌ای شدن آنها ممکن است به دلایل زیر اتفاق بیفتد:
- استفاده مداوم از سیگار و تنباکو
- مصرف نوشیدنی‌هایی مثل چای، قهوه و مشروبات الکی
- میوه‌هایی مانند زغال اخته، شاه توت و انار
- پوسیدگی دندان درمان نشده
- تجمع پلاک روی دندان
نتیجه گیری
سیاه شدن دندان با آهن تنها در صورتی اتفاق می‌افتد که مکمل آهن در فرم مایع یعنی قطره و شربت باشد. قرص آهن در حالتی می‌تواند موجب سیاه شدن دندان‌ها شود که یا جویده شود و یا اینکه فرد مدت زمان زیادی آن را در دهان خود نگه دارد. اما تغییر رنگ دندان‌ها با مصرف مکمل آهن به هیچ عنوان نشانه پوسیدگی دندان‌ها نیست. سیاه شدن زبان با آهن نیز ممکن است به طور موقت بر اثر مصرف قطره آهن بوجود آید که پس از مدتی برطرف خواهد شد اما قرص آهن دندان را سیاه نمی‌کند.
