طبع سرد و گرم چیست و راه های تشخیص طبع بدن

 

شناسایی ویژگی‌ها و خصوصیات جسمی هر فرد یکی از ساده‌ترین روش‌ها برای شناسایی طبع است. اگرچه این روش‌ها ساده به نظر می‌رسند، اما در عین حال دقت و تجربه زیادی برای شناسایی مزاج نیاز است.
شناسایی مزاج

 

از نظر طب سنتی شناسایی مزاج و طبیعت بدن یک روش کاربردی و مهم برای حفظ سلامت جسمی و روانی فرد است. طب سنتی معتقد است که زندگی انسان تحت تاثیر طبیعت بدنش قرار دارد، از این رو غذایی که هر فرد می‌خورد می‌تواند بر تمامی اعضای بدن شخص از مغز و اعصاب گرفته تا قلب و کبد او اثر بگذارد که این اثر در افراد با طبیعت مختلف متفاوت خواهد بود.

مزاج افراد به شکل تخصصی از ترکیب چهار طبع گرم، خشک، سرد و تر (برگرفته شده از عناصر چهارگانه آتش، خاک، هوا و آب) شکل می‌گیرد ولی مردم به طور عمومی افراد را به داشتن طبع سرد و گرم تقسیم می‌کنند.

 

نشانه‌های طبع سرد و گرم در افراد

 

طبع سرد
  • اکثریت افراد از طبع سرد برخوردار هستند.
  • اغلب آن‌ها سفید هستند.
  • در هوای سرد به راحتی گرم نمی‌شوند و سرما تا مدت زیادی در بدن آن‌ها باقی می‌ماند.
  • میل زیادی به خواب داشته و عموما سست هستند.
  • افراد خونسردی بوده و معمولا عصبی نمی‌شوند.
  • درون‌گرا هستند و احساسات خود را کمتر بروز می‌دهند.
  • موی سر آن‌ها تمایل به ریزش داشته و زود سفید می‌شود.
  • چون سیستم سردی در آن‌ها فعال است ابتلا به بیماری‌های اتوایمیون نظیر ام اس و پارکینسون در آن‌ها شایع‌تر است.
  • سستی، ناتوانی، کمبود انرژی و ضعف در این افراد شایع است.
  • نبض آن‌ها آرام بوده و رگ‌ها باریک است.
افراد با طبع سرد به احتمال زیاد، با خوردن ترشیجات، ماست، خیار، دوغ، آب یخ و… فشارشان بشدت افت کرده و بی‌رمق و کم‌توان می‌شوند و نیاز مبرم به استراحت و خواب پیدا می‌کنند. حال اگر این علایم با خوردن این غذاها ظاهر نشد یا خفیف بود احتمال دارد که مزاج شما متعادل باشد.
طبع گرم
  • خوش‌برخورد و خوش‌روتر هستند، اما زود عصبی می‌شوند.
  • همیشه احساس گرما می‌کنند و زود داغ می‌شوند.
  • در صورت زیاده‌روی در مصرف شیرینی‌جات دچار جوش و خارش بدن می‌شوند و تمایل به مصرف آب در آن‌ها بیشتر است.
  • بدن آن‌ها در هوای سرد به راحتی گرم می‌شود، اما در هوای گرم به راحتی خنک نمی‌شوند.
  • پرانرژی، برونگرا و فعال هستند و احساسات خود را سریع بروز می‌دهند.
اگر با خوردن خوراکی‌های گرمی مانند مویز، خرما، موز، انجیر، مغزهای آجیلی، مواد تند و تیز و… بشدت دچار تعریق و حرارت درونی بدن شدید و صورتتان جوش زد و رنگتان قرمز و کبود و عروقتان پرخون و کمی عصبی مزاج و تمایلتان به انجام فعالیت‌های جسمی و جنسی زیاد شد احتمال این که طبع گرمی داشته باشید، زیاد است؛ البته استثناهایی هم وجود دارد.
چرا که فرد سرد مزاج با کبد گرم نیز ممکن است این علایم را تجربه کند یا این که احتمال دارد یک فرد گرم مزاج به دلیل عادت به خوردن غذاهایی با طبع گرم چنین علایمی را تجربه نکند یا تجربه‌ای عکس آن داشته باشد.
شناسایی ویژگی‌ها و خصوصیات جسمی هر فرد یکی از ساده‌ترین روش‌ها برای شناسایی طبع است. اگرچه این روش‌ها ساده به نظر می‌رسند، اما در عین حال دقت و تجربه زیادی برای شناسایی مزاج نیاز است.

گام اول: بررسی سردی و گرمی بدن

برای شناسایی مزاج و تشخیص سردی و گرمی بدن می‌توانید بخشی از اندام مانند ساعد را لمس کنید و دقت کنید لمس آن چه احساسی به شما می‌دهد:
  • اگر احساس گرما و حرارت کردید، نشان دهنده این است که فرد دارای مزاج گرم است.
  • اگر احساس سرما کردید، بیانگر طبع سرد است.

گام دوم: نرمی و سفتی بدن

بافت بدنی افراد در مقایسه با یکدیگر متفاوت ست و این امر نشانه‌ای از تفاوت در مزاج آنها است:

  • اگر با لمس بدن خود یا فردی گرما احساس کردید و علاوه بر آن متوجه شدید بافت بدنی نرم است و به راحتی با فشار انگشت فرو می‌رود، چنین فردی علاوه بر گرمی مزاج دارای رطوبت نیز هست و مزاج گرم و مرطوب (دموی) دارد.
  • اگر با لمس بدن، احساس گرما نمودید اما خشکی و زبری را زیر سر انگشتتان احساس کردید، مزاج گرم و خشک (صفراوی) است.
  • اگر با لمس بدن، احساس سردی کردید و این سردی همراه با نرمی پوست و بافت گوشت آلود بودن نیز همراه بود، چنین فردی دارای مزاج سرد و تر (بلغمی) است.
  • اگر با لمس بدن، احساس سردی کردید و در عین حال بافت بدن سفت و سخت بود، چنین فردی دارای مزاج سرد و خشک (سوداوی) است.

گام سوم: بررسی رنگ پوست بدن

یکی دیگر از راه‌های شناسایی مزاج همراه با در نظر گرفتن بافت بدن و سردی و گرمی آن، بررسی رنگ پوست است.

  • پوست سفید یا مایل به سفید نشانه خوبی برای تشخیص مزاج سرد است و غالبا این افراد مشکل کم خونی دارند.
  • پوست بدن قرمز رنگ یا مایل به قرمز و صورتی، دارای مزاج گرم هستند و جزو افراد پرخون محسوب می‌شوند.
  • پوست بدن زرد رنگ یا مایل به زردی علاوه بر طبع گرم دارای مزاج خشک نیز هستند و با مشکل غلبه صفرا روبرو هستند.
  • پوست بدن تیره و کدر و دارای لب‌های بادمجانی رنگ، نشانه مزاج سرد و خشک است و این افراد با غلبه سودا در بدن مواجه هستند.
  • رنگ پوست سفید مایل به رنگ گچ، نشانه مهمی برای مزاج‌های سرد و تر است و یکی از نشانه‌های غالب این افراد غلبه بلغم در بدن است.

انواع مزاج

گام چهارم: بررسی عضلات یا استخوانی بودن

بررسی ظاهر و شکل اندام و عضلات نیز یکی دیگر از راه‌های شناسایی مزاج است.

  • بالاتنه فراخ و پهن نشان دهنده مزاج گرم است. همچنین داشتن اندام درشت، عروق برجسته و نبض قوی نیز از دیگر نشانه‌های افراد داری مزاج گرم می‌باشد.
  • اندام ظریف، بالاتنه کوچک و نبض ضعیف نشانه داشتن مزاج سرد است.
  • افراد دارای چهره لاغر و پوست به استخوان چسبیده دارای مزاج خشک هستند. همچنین افرادی که مفاصل قابل مشاهده و برجسته دارند، غضروف حنجره و بینی آنها نیز برجسته و واضح است، دارای مزاج خشک هستند.

گام پنجم: بررسی میزان خواب

ساعت خواب، کیفیت و چگونگی آن نیز یکی دیگر از راه‌های شناسایی مزاج در طب سنتی است.

  • ساعات خواب افراد دارای مزاج سرد و تر بیشتر از حد مجاز (8 ساعت) است.
  • افراد دارای مزاج گرم و خشک دارای خواب کم بوده و در بیشتر ساعات روز بیدار هستند.

گام ششم: بررسی مو

  • افراد دارای رشد موی زیاد و اصطلاحا پرمو در طب سنتی در گروه گرم مزاجان قرار می‌گیرند.
  • افراد دارای رشد موی کم و ابروهای نازک و بدن کم مو جزو افراد با مزاج سرد هستند.
  • مجعد و حالت‌دار بودن موها، کلفت بودن موها به همراه رشد سریع و زیاد مو در سر و اندام‌ها نشانه‌ای از مزاج گرم و خشک است.
  • کم پشتی به همراه نازک بودن موها و موی خیلی صاف و لخت علامت مزاج سرد و تر است. همچنین پدیدار شدن موی سفید زودتر از موقع نیز نشانه‌ای از غلبه تری و سردی در بدن است.

گام هفتم: وضعیت اجابت مزاج و مشخصات آن

رنگ مدفوع و کیفیت آن از دیگر مواردی است که در طب سنتی برای شناسایی مزاج استفاده می‌شود.

  • چنانچه رنگ مدفوع یا ادرار تیره‌تر از حالت معمول یا بدبوتر از حالت نرمال باشد، این امر نشان دهنده مزاج گرم و غلبه صفرا است.
  • کم رنگ بودن مدفوع و کم بودن بوی آن نشانه مزاج سرد است.

گام هشتم: بررسی میزان سازگاری افراد با محیط

به این منظور چنانچه فردی خوراکی با طبع گرم بخورد یا در محل گرمی باشد و زود احساس گرمی کند، نشان دهنده گرمی مزاج است و برعکس افرادی که اصطلاحا زود دچار سردی می‌شوند و در هوای سرد زیاد احساس سرما می‌کنند، دارای مزاج سرد هستند.

لازم به ذکر است توضیحات بالا همگی به ویژگی‌های جسمی فرد توجه داشت در صورتی که برای شناسایی مزاج خصوصیات اخلاقی و ویژگی‌های روانی نیز مدنظر قرار می‌گیرد. برای آشنایی بیشتر با طبایع چهارگانه، مطالعه مطالب زیر به شما پیشنهاد می‌کنیم.

 

منظور از تری و خشکی مزاج چیست؟

افراد دارای مزاج سرد یا گرم هستند، اما این گرمی و سردی با تری و خشکی نیز همراه می‌شود. از دیدگاه طب سنتی منظور از تری، میزان انعطاف‌پذیری و رطوبت بدن شخص است. خشکی هم مقابل تری است و انعطاف‌ناپذیری را نشان می‌دهد.

طبع سرد و گرم به همراه خشکی و تری مزاجتان را بشناسید

یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای شناسایی طبع سرد و گرم و مزاج هر فرد، بررسی ویژگی‌ها و خصوصیات وی می‌باشد که در ادامه ذکر شده است:

خصوصیات افراد با طبع سرد و گرم در ترکیب با خشکی و تری

 

 

طبع گرم و خشک
خصوصیات جسمی: این افراد لاغر اندام هستند. رنگ چهره و سفیدی چشم آنان به زردی می‌زند. پوستی گرم و خشک دارند. گرمایی هستند و تحمل فصل تابستان را ندارند. عطش زیاد و دهانی خشک دارند. بهترین فصل برای ایشان فصل زمستان است.
کم خواب هستند. تمایل به خوردن ترشی‌ها مثل لواشک و سرکه و هم چنین خوراکی‌های سرد مثل خیار و کاهو دارند و به خوردن خوراکی‌های شیرین و ادویه جات کمتر تمایل نشان می‌دهند.
خصوصیات روانی: زود عصبانی شده و زود هم آرام می‌شوند. افرادی پر جنب و جوش، پر انرژی، باهوش و پرحرف هستند.
توصیه: افرادی که مزاج گرم و خشک دارند باید از هوای تازه و خنک بهره ‌مند شوند و در رژیم غذایی خود از آب و مایعات ، میوه و سبزیجات تازه مثل کاهو و اسفناج استفاده کنند و از نوشیدن بیش از اندازه چای و قهوه خودداری کنند. این افراد همچنین باید مصرف غذاهای گرم و خشک را به خصوص در هوای گرم کاهش دهند.

طبع گرم و تر

خصوصیات جسمی: این افراد درشت اندام بوده، دارای پوستی سرخ و سفید و موهای پرپشت هستند. نبض پر و قوی دارند. خواب خوبی دارند گرچه تحمل بی‌خوابی هم برایشان راحت است. این افراد نه تحمل گرمای زیاد را دارند و نه تحمل سرمای زیاد، ولی در کل تحمل سرما برایشان راحت‌تر است. علاقه به شیرینی و ترشی دارند و تقریبا همه نوع غذا را می‌خورند. پوست بدن ایشان گرم، مرطوب و نرم است.
خصوصیات روانی: انسان‌هایی جسور و شجاع بوده، معمولا پیشرو و رهبر گروه می‌باشند. به طور معمول انسان‌های آرامی هستند ولی هنگام عصبانیت ممکن است رفتارهای مخاطره آمیز داشته باشند. از سوی دیگر افرادی خوش مشرب و خون گرم هستند، روابط عمومی خوبی دارند و علاقمند به شعر، موسیقی و … نیز می‌باشند.
توصیه: افرادی که مزاج گرم و تر دارند باید از مقادیر مساوی میوه‌‌جات یا سبزیجات و گوشت استفاده کنند، غذاهای دریایی نیز برای این افراد مفید است. همچنین این افراد باید از غذاهایی با فیبر بالا استفاده کنند تا اجابت مزاج طبیعی داشته باشند.
طبع سرد و تر
خصوصیات جسمی: این افراد چاق و پرچربی هستند. پوست سفید و موهای کم پشت دارند. تشنه نمی‌شوند و دهان مرطوبی دارند. خواب زیادی دارند. تمایل به مصرف گرمی‌ها مثل شیرینی و ادویه دارند و تمایل به خوردن سردی‌ها مثل ترشی از خود نشان نمی‌دهند. فصل تابستان فصل مطلوب آنهاست.
خصوصیات روانی: این افراد کم انرژی و کند هستند. معمولا صبور و آرام هستند و کمتر عصبانی می‌شوند. معمولا در کارهایی که نیاز به صبر و حوصله زیاد دارد موفق‌تر هستند و از فعالیت‌های بدنی زیاد و سریع معمولا اجتناب می‌کنند.
توصیه: افرادی که دارای مزاج سرد و تر هستند حتی ‌المقدور باید روزانه فقط 2 وعده غذا میل کنند، زیرا توانایی دستگاه گوارش افراد سرد و تر کم است و لازم است حداقل حدود 10 تا 12 ساعت بین دو وعده غذایی‌شان فاصله بیفتد.
اگر در بین وعده‌‌های غذایی احساس گرسنگی کردند مقدار کمی میوه مانند سیب، گلابی و یا سالاد همراه با مقدار مناسب از روغن زیتون یا پودر آویشن میل کنند. غذای این افراد باید سرشار از پروتیین و فیبر (تخم‌ مرغ ، گوشت، میگو و جگر) باشد و در زمستان و شب‌‌ها در مصرف غذاهای سردی ‌بخش احتیاط کنند.
طبع سرد و خشک
خصوصیات جسمی: این افراد اندامی لاغر دارند. کم خواب بوده و بینی خشکی دارند. به شیرینی و گرمی‌ها نسبت به سردی‌ها تمایل بیشتری نشان می‌دهند. بیشتر تمایل به هوای گرم دارند و در فصل بهار راحت‌ترند.
خصوصیات روانی: افراد دارای مزاج سرد و خشک افرادی دقیق، منظم، دوراندیش و محاسبه‌گر هستند و بسیاری از فلاسفه و دانشمندان در این دسته قرار دارند.
توصیه: افراد دارای مزاج سرد و خشک باید از مایعات به اندازه کافی استفاده کنند و هر روز یک لیوان آب سیب یا آب هویج میل کنند و از مصرف غذاهای یخ ‌زده، کهنه و کنسرو شده خودداری کنند. این افراد باید مصرف مواد سرد و خشک را کاهش دهند. البته مصرف زیاد مواد گرمی ‌بخش قوی مانند فلفل، سیر، پیاز، زنجبیل و… نیز برای این افراد مناسب نیست.
طبع سرد و گرم افراد حاصل ژنتیک است اما می‌تواند در طول عمر تغییر کند و در سنین مختلف طبع افراد متفاوت می‌شود. در بهترین حالت رساندن بدن به حالتی از تعادل میان مزاج‌های مختلف است.

 

0 0 رای ها
امتیازدهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
guest

0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
0
افکار شما را دوست داریم، لطفا نظر دهید.x